Версія для слабавідушчых10 верасня 2018 году – Сусветны дзень прадухілення самагубстваў
Па рэкамендацыі Сусветнай Арганізацыі Аховы здароўя 10 верасня кожнага года прынята лічыць Сусветным Днём прадухілення самагубстваў. Гэты дзень закліканы прыцягнуць увагу органаў дзяржаўнага кіравання, дэпутацкага корпуса, медыцынскіх работнікаў, арганізацый і ўстаноў рознай ведамаснай прыналежнасці, грамадскіх і рэлігійных арганізацый і асобных грамадзян да праблемы суіцыдальных паводзін.
Глабальнай мэтай Сусветнага Дня прадухілення самагубстваў з’яўляецца зніжэнне суіцыдальнай актыўнасці насельніцтва (памяншэнне ўзроўню суіцыдаў).
Прафілактыка суіцыдаў з’яўляецца складовай часткай палітыкі павышэння дэмаграфічнай бяспекі дзяржавы.
Самагубства – феномен, які сустракаецца толькі ў людзей, з’яўляецца сацыяльным з’явай і, у пэўнай ступені, залежыць ад прылады і дабрабыту таго ці іншага грамадства, акрамя таго, гэта індывідуальная рэакцыя асобы на канфліктную (крызісную) сітуацыю, якая вызначаецца асобаснымі асаблівасцямі пэўнага індывіда і сустракаецца у любым грамадстве, незалежна ад яго палітычнага і сацыяльна-эканамічнага прылады.
Папярэджанне самагубстваў ўяўляе сабой няпростую, але выканальная комплексную немедыцынскае задачу, для дасягнення якой у Рэспубліцы Беларусь аб’яднаны намаганні многіх міністэрстваў і ведамстваў, арганізацый і ўстаноў, мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў, а таксама грамадскіх аб’яднанняў і традыцыйных рэлігійных канфесій.
Адной прычыны суіцыдальных паводзін не існуе. У розных краінах паказчыкі суіцыдальнай актыўнасці вагаюцца ў значных межах у залежнасці ад рэгіёна, кліматычных і сацыяльна-эканамічных умоў пражывання, палітычнага становішча, нацыянальных і культурных асаблівасцяў і традыцый, рэлігійных установак.
У Рэспубліцы Беларусь на працягу многіх гадоў ажыццяўляецца планавая рознабаковая і шматузроўневая праца па прафілактыцы суіцыдальнай актыўнасці насельніцтва, якая аб’ядноўвае намаганні дзяржавы і грамадства.
Паспяхова рэалізаваны Комплексны план па прафілактыцы суіцыдальных паводзін на 2009 – 2012 гады, яго выкананне дазволіла захаваць у краіне ўстойлівую тэндэнцыю зніжэння ўзроўню суіцыдаў сярод насельніцтва.
Сумеснымі намаганнямі органаў дзяржаўнага кіравання, устаноў і арганізацый рознай ведамаснай прыналежнасці, грамадскіх аб’яднанняў ўзровень суіцыдаў сярод насельніцтва знізіўся і дасягнуў па шкале СААЗ сярэдняга ўзроўню – менш за 20 выпадкаў на 100 000 насельніцтва.
Напрацаваны, абагульнены і выкарыстоўваецца пэўны вопыт прафілактыкі суіцыдаў, распрацаваны і прымяняюцца айчынныя інструктыўна-метадычныя матэрыялы.
У цяперашні час у краіне рэалізуецца Комплекс мер па прафілактыцы суіцыдальных паводзін насельніцтва Рэспублікі Беларусь на 2015 – 2019 гады, як мера зніжэння смяротнасці ад знешніх прычын, фарміруючы пэўны ўклад у Дзяржаўную праграму «Здароўе народу і дэмаграфічная бяспека Рэспублікі Беларусь» на 2016 – 2020 гады.
Дзяржава надае вялікую ўвагу захаванню і ўмацаванню псіхічнага здароўя грамадзян. Аказанне псіхіятрычнай, наркалагічнай, псіхатэрапеўтычнай і псіхалагічнай дапамогі ў Рэспубліцы Беларусь ажыццяўляецца сеткай арганізацый аховы здароўя на розных узроўнях аказання медыцынскай дапамогі (раённым, гарадскім, абласным, рэспубліканскім) у амбулаторных, стацыянарных умовах, а таксама ва ўмовах аддзяленняў дзённага знаходжання.
Інфармацыя аб атрыманні такой дапамогі знаходзіцца ў вольным доступе ў сетцы Інтэрнэт, у сродках масавай інфармацыі, на інфармацыйных стэндах арганізацый аховы здароўя.
Улічваючы актуальнасць і разноплановость праблемы суіцыдальных паводзін насельніцтва, асноўныя намаганні па прафілактыцы суіцыдальных паводзін насельніцтва сканцэнтраваны, перш за ўсё, на працаздольнай, мужчынскі, дзіцячай і сельскай групах насельніцтва і накіраваны на:
далейшае выкананне мерапрыемстваў Комплексу мер па прафілактыцы суіцыдальных паводзін насельніцтва Рэспублікі Беларусь на 2015 – 2019 гады;
ўдасканаленне арганізацыі прафілактычных мерапрыемстваў, перш за ўсё па-за сістэмай аховы здароўя;
забеспячэнне ўдзелу ў прафілактыцы суіцыдаў органаў дзяржаўнага кіравання, арганізацый і ўстаноў рознай ведамаснай прыналежнасці, грамадскіх аб’яднанняў і традыцыйных рэлігійных арганізацый і павышэнне ўзроўню іх адказнасці за рэалізацыю мерапрыемстваў па прафілактыцы суіцыдаў;
ўдасканаленне падыходаў да арганізацыі і аказанні неабходнай медыцынскай і псіхалагічнай дапамогі асобам, якія знаходзяцца ў складаных жыццёвых сітуацыях;
змяненне адносіны людзей да свайго здароўя, у тым ліку псіхічнаму, псіхалагічнаму і павышэнне ўзроўню іх адказнасці за ўласнае здароўе;
паляпшэнне даступнасці псіхіятрычнай, наркалагічнай псіхатэрапеўтычнай і псіхалагічнай дапамогі насельніцтву ў сістэме аховы здароўя па-за псіхіятрычных арганізацый аховы здароўя;
паляпшэнне даступнасці псіхалагічнай дапамогі ў арганізацыях і ўстановах адукацыі і сацыяльнай абароны;
фарміраванне міжведамасных падыходаў да прафілактыкі суіцыдаў праз аб’яднанне намаганняў спецыялістаў рознай ведамаснай прыналежнасці.
Прымаючы пад увагу той факт, што алкагалізацыя насельніцтва з’яўляецца адным з фактараў, якія спрыяюць фармаванню суіцыдальных паводзін і росту суіцыдальнай актыўнасці, будзе працягнутая сістэматычная і мэтанакіраваная прафілактычная работа па зніжэнні спажывання алкаголю насельніцтвам рэспублікі.
Важнае значэнне мае адэкватнае асвятленне ў розных СМІ праблемы самагубстваў і канкрэтных выпадкаў суіцыдальных актаў. Спецыялісты СМІ могуць і павінны рабіць свой унёсак у ўсведамленне грамадствам праблемы самагубстваў і фарміраванне рэалістычных, ня скажоных забабонамі уяўленняў пра самагубства, а таксама спрыяць распаўсюджванню асветніцкай інфармацыі аб фактарах і прыкметах суіцыдальных рызыкі, аб дэпрэсіі і лячэнні псіхічных расстройстваў, спосабах псіхалагічнай дапамогі, інфармаваць аб мясцовых рэсурсах сацыяльнай, псіхалагічнай, псіхатэрапеўтычнай і псіхіятрычнай дапамогі.
Прытрымліванне рэкамендацыям ў падачы матэрыялу па праблематыцы суіцыдальных паводзін дапаможа мінімізаваць шкоду, ня прыводзячы да адмовы ад асвятлення праблемы самагубстваў у цэлым.
У насельніцтве існуе ілжывае перакананне аб тым, што зварот да псіхіятра, псіхатэрапеўта, псіхолага з’яўляецца чымсьці ганебным і цягне за сабой сацыяльныя наступствы, што з’яўляецца сур’ёзнай перашкодай для шырокага ранняга звароты насельніцтва за неабходнай дапамогай.
У перыяд узнікнення псіхічных, псіхалагічных праблем неабходна думаць пра здароўе, якасці жыцця, а не прытрымлівацца ілжывым перакананнях і пазбаўляць сябе своечасовай дапамогі.
Існуючая сістэма аказання псіхіятрычнай дапамогі прадугледжвае ўсталяванне дыспансэрнага назірання толькі над пацыентамі, якія пакутуюць цяжкімі, хранічнымі псіхічнымі засмучэннямі.
Зварот за псіхіятрычнай, псіхатэрапеўтычнай і псіхалагічнай дапамогай не цягне за сабой ніякіх сацыяльных наступстваў!
У рэспубліцы функцыянуе служба экстранай псіхалагічнай дапамогі па тэлефоне «Тэлефон даверу».
Наша жыццё непрадказальная: цяпер усё добра, а заўтра можа здарыцца нешта неспадзяванае, здольнае перавярнуць ўсё наша існаванне з ног на галаву.
Што рабіць у такой сітуацыі чалавеку, калі побач няма нікога, хто мог бы падтрымаць?
Куды звярнуцца за падтрымкай таму, хто страціў роднага чалавека, працу або маёмасць, таму, хто цяжка захварэў ці толькі што выйшаў з месцаў пазбаўлення волі і хоча пачаць новае жыццё?
Для гэтага ў краіне створана служба экстранай псіхалагічнай дапамогі па тэлефоне, або, кажучы прасцей, «Тэлефоны даверу».
Спецыялісты выслухаюць вашу праблему і дадуць рэкамендацыі як паступіць, запішуць на прыём або падкажуць, куды звярнуцца далей.
Патэлефануйце, вам дапамогуць!
«Тэлефоны даверу»:
Мінск:
для дарослых 8-017-290-44-44 (шматканальны, кругласутачна);
для дзяцей і падлеткаў 8-017-263-03-03 (кругласутачна).
Брэст: 8-0162-25-57-27 (кругласутачна).
Віцебск: 8-0212-61-60-60 (кругласутачна).
Гомель: 8-0232-31-51-61 (кругласутачна).
Гародня: 170 для жыхароў вобласці (кругласутачна);
8-0152-75-23-90 (кругласутачна).
Магілёў: 8-0222-47-31-61 (кругласутачна).
Мінская вобласць: 8-017-202-04-01 (кругласутачна);
8-029-899-04-01 (МТС, кругласутачна).