Версія для слабавідушчых15 мая-Міжнародны дзень сям’і
Міжнародны дзень сем’яў, абвешчаны Генеральнай Асамблеяй ААН у 1993 год адзначаецца штогод 15 мая.
Сям’я — гэта найважнейшая асяроддзе для захавання і перадачы з пакалення ў пакаленне культурных каштоўнасцей, нацыянальных традыцый.
Важнейшай функцыяй сям’і з’яўляецца забеспячэнне ўмоў для нараджэння і выхавання здаровага дзіцяці.
Меры, накіраваныя на ўмацаванне здароўя маці і дзіцяці, зніжэнне захворвання і смяротнасці дзяцей, забеспячэнне бяспечнага мацярынства знайшлі сваё адлюстраванне ў заканадаўчых актах краіны, у тым ліку ў Нацыянальнай стратэгіі ўстойлівага сацыяльна-эканамічнага развіцця на перыяд да 2020 г., Нацыянальнай праграмы дэмаграфічнай бяспекі «Здароўе народа і дэмаграфічная бяспека Рэспублікі Беларусь» на 2016-2020 гг.
Стратэгічнай мэтай у галіне паляпшэння здароўя з’яўляецца стварэнне дзяржаўнага механізму падтрымкі здаровага ладу жыцця, фарміраванне высокага попыту на асабістае здароўе, стварэнне перадумоў для яго задавальнення.
Правядзенне Міжнароднага дня сям’і служыць павышэнню яе статусу і спрыяе лепшаму разуменню яе надзённых праблем і запатрабаванняў. Сацыяльны капітал грамадства фарміруецца ў сям’і, таму сям’я — аснова захавання і развіцця нацыі.
Сям’я была і застаецца захавальніцай чалавечых каштоўнасцей, культуры і гістарычнай пераемнасці пакаленняў, фактарам стабільнасці і развіцця. Дзякуючы сям’і мацнее і развіваецца дзяржава.
З сям’і пачынаецца жыццё чалавека, тут адбываецца фарміраванне яго як грамадзяніна. Сям’я — крыніца любові, павагі, салідарнасці і прыхільнасці, тое, на чым будуецца любое цывілізаванае грамадства. Дабрабыт сям’і — вось мерка развіцця і прагрэсу краіны. У сям’і чалавек нараджаецца не толькі фізічна, але і духоўна! Сям’я – гэта дом, гэта месца, дзе заўсёды прыемна і цікава знаходзіцца, дзе ўтульна і спакойна, дзе заўсёды зразумеюць і падтрымаюць, дапамогуць вырашыць праблемы і шчыра раздзеляць радасць!
Ўмацаванне традыцыйных сувязей бацькоў з дзецьмі, узвышэнне значнасці мацярынства і бацькоўства – вядуць да ўзаемнага разумення паміж пакаленнямі. Сям’я мяркуе адказнае стаўленне людзей адзін да аднаго. Стварэнне сям’і – гэта асаблівы від духоўнага і сацыяльнага творчасці, які прадугледжвае шматгадовую працу ў імя дасягнення ўзаемаразумення, узаемадапамогі і сумеснага шчасця.
У Рэспубліцы Беларусь пражывае 2,7 млн сем’яў, з іх 1,2 млн — сем’і, якія выхоўваюць дзяцей ва ўзросце да 18 гадоў.
У апошнія дзесяцігоддзі, адзначаюць спецыялісты, інстытут сям’і ў Беларусі перажывае змены. Мужчыны і жанчыны ўступаюць у шлюб у больш дарослым узросце (сярэдні ўзрост, калі прымаецца рашэнне аб стварэнні сям’і ў нашай краіне, набліжаецца да 30 гадоў). Як следства гэтага, пазней нараджаецца і першы дзіця.
Аб праблеме позніх родаў і аб медыцынскай дапамогі распавяла Алена Богдан (начальнік Галоўнага ўпраўлення арганізацыі медыцынскай дапамогі і экспертызы Міністэрства аховы здароўя):
«Самы спрыяльны ўзрост для нараджэння дзяцей — 21-26 гадоў. Сёння ж усё часцей першага дзіцяці беларускі нараджаюць ва ўзросце 29-31 год, а наступныя дзеці з’яўляюцца на свет – пасля 30-ці.
Познія роды, расказала Алена Леанідаўна, нясуць за сабой павышаны рызыка развіцця розных паталогій у дзяцей, бо мама часта ўжо мае свой «багаж» хвароб. Менавіта таму ў нашай краіне вядзецца праца па стварэнні службы ранняга ўмяшання, у якой будуць задзейнічаны не толькі сістэма аховы здароўя, але і сферы адукацыі і сацыяльнай абароны.
Падобны цэнтр паспяхова дзейнічае на базе 19 дзеткі гарадской паліклінікі Мінска. Задача на сённяшні дзень – укараніць працу службы па ўсёй рэспубліцы. Ранняе ўмяшанне мае на ўвазе своечасовае выяўленне фактараў рызыкі на этапе цяжарнасці і пасля нараджэння малога, перадачу гэтай інфармацыі ў дзіцячую паліклініку, каб ужо ў раннім узросце дзіцяці выявіць тыя ці іншыя парушэнні, своечасова іх скарэктаваць.
Калі ў нас ёсць падставы меркаваць на працягу 1-2 гады жыцця, што ў дзіцяці будзе парушэнне вымаўлення або паводзін, то ўжо на гэтым этапе падключаюцца спецыялісты з іншых ведамстваў. Калі мы бачым, што дзіця з вялікай доляй верагоднасці выйдзе на інваліднасць, мы падключаем сістэму сацыяльнай абароны па прадастаўленні паслугі перадышкі або сродкаў рэабілітацыі.
Актуальнай застаецца праблема бясплоднасці сямейных пар. Прычым прыкладна ў 35-40% прычынай гэтага з’яўляецца мужчынскае бясплоддзе.
У нас добра наладжана служба аховы здароўя жаночага здароўя, але сёння наспела неабходнасць пабудовы аналагічнай, хай і меншай па маштабах, службы аховы мужчынскага здароўя. З гэтай мэтай на кафедры уралогіі і андрологіі БЕЛМАПА актыўна вядзецца работа па распрацоўцы клінічных пратаколаў і новых алгарытмаў аказання дапамогі мужчынам з бясплоддзем.
Пільная ўвага надаецца таксама пытанням забеспячэння бяспекі маленькіх жыхароў краіны. З гэтай мэтай для мам і тат ствараюцца навучальныя цэнтры па навучанні ўмоў бяспечнага пражывання дзяцей. Падобныя цэнтры ўжо працуюць у 10 родадапаможная установах краіны (радзільны дом Мінскай вобласці, РНПЦ «Маці і дзіця», а таксама ў Барысаве, Салігорску, Гомелі, Гродне, Брэсце і Мінску).
Здавалася б, простыя пытанні, як павінны стаяць прадметы на пліце, даступнасць і недаступнасць газавых выключальнікаў, разетак і ўсяго астатняга, што можа прадстаўляць небяспеку для маленькага дзіцяці. Не сакрэт, што мы сёння губляем дзяцей з-за такіх халатностей. Штогод у нас рэгіструюцца ўтаплення ў хатніх басейнах і выпадзенне дзяцей з вокнаў».
Сацыяльная падтрымка сем’яў пры нараджэнні і выхаванні дзяцей — адно з ключавых напрамкаў дзяржаўнай палітыкі. У краіне сфарміравана сістэма прававых гарантый і сацыяльных льгот сем’ям, якія выхоўваюць дзяцей.
Сацыяльная абарона сям’і, паляпшэнне яе становішча ў грамадстве, ахова мацярынства і дзяцінства з’яўляюцца аднымі з цэнтральных прыярытэтаў дзяржаўнай сацыяльнай палітыкі краіны. У Беларусі сфарміравана заканадаўчая база па ажыццяўленню дзяржаўнай палітыкі ў дачыненні да дзяцей, створана сетка ўстаноў сацыяльнага абслугоўвання сям’і і дзяцей. У рэспубліцы паспяхова выконваецца Прэзідэнцкая праграма «Дзеці Беларусі», у якой прадугледжаны меры, накіраваныя на павышэнне ўзроўню жыцця і дабрабыту дзяцей і сем’яў, а таксама паляпшэнне ўмоў для іх выхавання. У краіне шмат увагі надаецца пытанням дэмаграфічнай бяспекі.
Галоўнай задачай дзяржавы з’яўляецца фарміраванне ў грамадстве мадэлі шчаслівай, паспяховай сям’і з двума і больш дзецьмі, здольнай да духоўна-маральнага самаразвіцця і самарэалізацыі.
14.05.2019