Версія для слабавідушчыхСусветны дзень барацьбы з малярыяй
Штогод 25 красавіка ўрачы ўсіх краін свету звяртаюць увагу насельніцтва да праблемы захваральнасці на малярыю.
З’яўляючыся адной з асноўных праблем сусветнай аховы здароўя, малярыя ўражвае актыўныя, працаздольныя пласты насельніцтва, уплывае на эканамічнае, сацыяльнае і культурнае развіццё цэлых рэгіёнаў.
З 2023 года сусветная супольнасць актыўна пачала ўзнімаць пытанне аб узаемасувязі паміж зменай клімату і сітуацыяй па малярыі. Сусветная арганізацыя аховы здароўя ў сваім дакладзе падрабязна разгледзела, як змены тэмпературы, вільготнасці і колькасці ападкаў могуць уплываць на паводзіны і выжыванне малярыйных камароў. Звернута ўвага на тое, што экстрэмальныя з’явы надвор’я, такія як перыяды анамальна гарачага надвор’я, паводкі (паводкі), могуць аказваць непасрэдны ўплыў на перадачу інфекцыі (https://www.who.int/ru/news/item/30-11-2023-who-s-annual-malaria-report-spotlights-the-growing-threat-of-climate-change).
Таксама ў дакладзе прадстаўлены дасягненні па ўкараненні паэтапнай вакцынацыі супраць малярыі (вакцынамі RTS, S/AS01, R21/Matrix-M), якія ў далейшым могуць садзейнічаць істотнаму зніжэнню захворвання і смяротнасці ад дадзенага захворвання.
У 2015 годзе на Сусветнай асамблеі аховы здароўя дзяржавы-члены прынялі “Глабальную тэхнічную стратэгію СААЗ па барацьбе з малярыяй на 2016-2030 гг.”, у якой прадугледжана зніжэнне захваральнасці і смяротнасці ад малярыі на 75 працэнтаў да 2025 года і на 90 працэнтаў. у параўнанні з базавым узроўнем 2015 г.
Рэспубліка Беларусь з 60-х гадоў мінулага стагоддзя з’яўляецца тэрыторыяй, дзе перапынена мясцовая перадача малярыі. У рамках падтрымання ўстойлівай эпідэміялагічнай сітуацыі ў краіне праводзяцца эколага-эпідэміялагічныя мерапрыемствы, у тым ліку па энтамалагічным сачэнні за пераносчыкамі ўзбуджальнікаў малярыі, раннім выяўленні і дыягностыцы завезеных на тэрыторыю краіны выпадкаў малярыі з правядзеннем неабходных санітарна-проціэпідэмічных мерапрыемстваў.
Малярыя – паразітарная трапічная хвароба, узбуджальнікам якой з’яўляецца малярыйны плазмодый, і якая характарызуецца прыступамі ліхаманкі, анеміяй і павелічэннем селязёнкі. Існуе 4 віды малярыі: трапічная, трохдзённая, чатырохдзённая і авале-малярыя. Найбольш цяжка працякае трапічная малярыя. Падвышанай рызыцы цяжкай плыні інфекцыі падвяргаюцца дзеці ва ўзросце да пяці гадоў, цяжарныя, асобы, якія здзяйсняюць паездкі ў эндэмічных краін, і ВІЧ-пазітыўныя людзі.
Малярыя перадаецца ад хворага чалавека да здаровага пры крывасмактанні заражаных самак камароў роду Anopheles. Мінімальны тэрмін з’яўлення сімптомаў ад моманту ўкусу інфікаванага камара – 8-15 дзён, аднак гэты тэрмін можа даўжэць да 6-12 месяцаў і больш.
З мэтай прафілактыкі заражэння малярыяй за некалькі тыдняў да ад’езду ў эндэмічных краін, у якіх рэкамендавана сезонная хіміяпрафілактыка малярыі, варта пракансультавацца ў лекара-інфекцыяніста па пытанні выбару лекавага сродку для выкарыстання ў краіне прызначэння (і, пры неабходнасці, да ад’езду), працягласці і схемы яго прымянення.
На працягу ўсяго часу знаходжання на тэрыторыі эндэмічных краіны рэкамендуецца апрацоўваць адкрытыя часткі цела рэпелентамі (сродкамі, якія адпужваюць насякомых), засячваць вокны і дзверы, абараняць полагам з сеткі або марлі спальнае месца, апрацоўваць памяшканні аэразольнымі інсектыцыдамі.
Таксама на працягу ўсяго тэрміну знаходжання на тэрыторыі эндэмічных па малярыі краін, і на працягу 3 гадоў пасля вяртання з іх, варта зважаць на сваё самаадчуванне. Пры яго пагаршэнні (напрыклад, павышэнні тэмпературы цела) неадкладна звяртацца па медыцынскую дапамогу.
18.04.2024