ДУ «Цэнтр гігіены і эпідэміялогіі»
Кіраўніцтва справамі Прэзідэнта
Рэспублікі Беларусь

МЕНЮ


10 верасня – Сусветны дзень прафілактыкі самагубстваў

Штогод з 2003 года па ініцыятыве Міжнароднай асацыяцыі па прадухіленні самагубстваў 10 верасня ва ўсім свеце адзначаецца Сусветны дзень прадухілення самагубстваў.

Мэтай мерапрыемства з’яўляецца прыцягненне ўвагі грамадскасці да праблемы самагубстваў, павышэнне дасведчанасці насельніцтва аб тым, што суіцыд можна прадухіліць.

Дзякуючы дзеянням, якія мы робім, мы можам данесці да схільных да самагубства людзей думку аб тым, што надзея існуе, што мы не абыякавыя да іх лёсу і можам іх падтрымаць. Нашы нават самыя нязначныя намаганні могуць падарыць надзею тым, хто адчувае цяжкасці.

Суіцыд займае другое месца сярод прычын смерці людзей ва ўзросце 15-29 гадоў. Каля 30% пацыентаў, якія здзейснілі спробу самагубства, рана ці позна яе паўтараюць, а 10% не адступаюцца, пакуль не рэалізуюць свой намер.

Кожнае самагубства – трагедыя, якая адбіваецца на жыцці сем’яў, грамадства і цэлых краін і мае доўгатэрміновыя сацыяльныя і эканамічныя наступствы.

Як правіла, да суіцыдальных паводзін падштурхоўваюць розныя правакацыйныя фактары, якія часта дзейнічаюць па прынцыпе «апошняй кроплі». Адной з самых распаўсюджаных прычын суіцыду сярод людзей з’яўляюцца праблемы асабістага характару і міжасобасных узаемаадносін: смерць блізкага, цяжкая хвароба члена сям’і, развод, праблемы ў адносінах з партнёрам, няшчаснае каханне, адзінота, сямейныя канфлікты, а таксама няўдачы ў прафесійнай дзейнасці, фінансавыя цяжкасці.

Варта адзначыць, што ў сучасных рэаліях усе мы часта знаходзімся ў стрэсавых сітуацыях, якія могуць прыводзіць да развіцця дэпрэсіі. Усё можа пачынацца з малаважнага засмучэнні адаптацыі ці лёгкай дэпрэсіі (нязначныя ваганні настрою, засмучэнні сну і апетыту, раздражняльнасці і інш.), з якой чалавек не заўсёды можа абрацца сам, часцяком яму патрэбна дапамога псіхолага, лекара-псіхатэрапеўта, а ў больш складаных выпадках. – лекара-псіхіятра. Таму больш разумна не даводзіць сябе да такога стану і звяртацца да спецыяліста своечасова.

Часта здараецца, што людзі спрабуюць “забыцца” і адысці ад непрыемных абставін і праблем з дапамогай алкаголю. Але варта разумець, што алкаголь не вырашае праблемы і не мяняе абставіны, ён дае толькі часовае забыццё і часовае расслабленне. Як толькі яго дзеянне заканчваецца, рэальнасць вяртаецца.

Існуе шэраг ускосных прыкмет, якія сігналізуюць аб магчымай настроі да суіцыду: зніжэнне настрою (сум, туга, маўклівасць); адсутнасць цікавасці да звычайных для дадзенага чалавека заняткаў (шмат часу праводзіць у ложку, нічым не цікавіцца, пазбягае зносін); зніжэнне самаацэнкі і страта ўпэўненасці ў сабе, празмернае пачуццё віны; парушэнне сну; страта апетыту ці пераяданне; ужыванне алкаголю, наркатычных і псіхатропных рэчываў; развагі аб страце сэнсу жыцця і намёкі або выказванні намераў пакончыць з сабой.

Пры падазрэнні на спробу суіцыду неабходна пастарацца не пакідаць чалавека сам-насам з сабой, наколькі можна засцерагчы ад стрэсу, выслухаць, абнадзеіць і звярнуцца па дапамогу.

10.09.2024